⭕️پایه پولی یا «پول قدرتمند» به اسکناس‌ها، مسکوکات و حساب‌های بانکی نزد بانک مرکزی گفته می‌شود. درواقع پایه پولی تمام پولی است که مستقیماً توسط بانک مرکزی خلق شده به همین علت به آن پول قدرتمند نیز گفته می‌شود.
مقدمه ای از پایه پولی و اشنایی با ان:
✔️برای درک عمیق‌تر سیاست های پولی و مالی باید با ابزارهای آنها مانند پایه پولی آشنا شد. پایه پولی به دارایی‌های بانک مرکزی گفته می‌شود که بیشترین میزان نقدشوندگی را دارد. از طرف دیگر به علت اینکه بخشی از این پول ممکن است به خلق اعتبار منجر شود و پول بیشتری تولید کند، به آن پول پرقدرت یا پول قدرتمند نیز گفته می‌شود. تغییرات در پایه‌‌‌‌‌‌ی پولی با ضریبی فزاینده به تغییرات در نقدینگی منجر خواهد شد. این موضوع اهمیت بررسی پایه پولی را چندین برابر می‌کند. تغییرات شدید پایه پولی منجر به تورم و یا رکود خواهد شد. در این مقاله به تعریف پایه پولی، منابع و مصارف آن و ابزارهای کنترل آن توسط دولت پرداخته می‌شود.
💢پایه پولی چیست؟ پایه پولی تمام پولی است که مستقیماً توسط بانک مرکزی خلق شده به همین علت به آن پول قدرتمند نیز گفته می‌شود. پولی که در بانک قرار دارد می‌تواند وام داده شود و یا در پروژه‌های سودآور سرمایه‌گذاری شود. به همین دلیل با وام‌‌‌‌‌‌دهی‌‌‌‌‌‌های مکرر پول جدید خلق خواهد شد. قدرت پول خلق شده توسط بانک مرکزی نیز به‌این‌علت بالاست. از طرف دیگر پایه پولی را می‌توان یکی از علل افزایش نرخ تورم دانست. تغییرات افزایشی پایه پولی منجر به افزایش نقدینگی شده و به‌تبع آن پیامدهای تورمی به همراه دارد. اقتصاددانان زیادی در ایران بر سر پولی بودن و یا نبودن علل تورم در کشور، مباحثه می‌کنند، اما این مسئله که تزریق پول تازه از طریق بانک مرکزی (به دستور دولت) به اقتصاد منجر به افزایش نرخ تورم می‌شود، یک نظر قطعی است.در اقتصادی مانند ایران که بازارهای مالی عمیق نیستند و تورم نزدیک به ۵۰ سال است که گریبان آنها گرفته است، ورود پایه پولی به اقتصاد و تبدیل آن به نقدینگی و افزایش نرخ تورم در پی آن، با سرعت بیشتری رخ می‌دهد. معمولاً ضریب فزاینده‌‌‌‌‌‌ی پایه پولی در ایران عددی بین 7 الی 8بوده است و این به آن معناست که تقریباً 7 برابر میزان افزایش پایه پولی، به نقدینگی کشور اضافه شده و در صورت رشد اقتصادی صفر درصد، مطابق نظریه‌‌‌‌‌‌ی مقداری پول، معادل تغییرات درصدی نقدینگی، تورم نیز افزایش خواهد یافت.
