از رئیسجمهور احتمالی بپرسید: ۱-«رشد اقتصادی چیست و چگونه حاصل میشود؟» از او این سوال را بپرسید تا مثلا روزی هنگام خداحافظی نگوید، رشد اقتصادی صفر بود؛ اما در عوض بیکاری کمی کم شده است و مجموعا شرایط خوب است!
مطمئن شوید که او میداند که «رشد اقتصادی» و «رشد درآمد ملی سرانه» هدف یک اقتصاد برای به دست آوردن رفاه اقتصادی است
مطمئن شوید او میدانن که درآمد ملی و رشد اقتصادی تغذیهکننده همه حوزههای حکمرانی است تا بعد از دورهاش نگوید که «در حوزههای «اجتماعی» و «سیاست خارجی و داخلی» خوب بودیم؛ اما فقط در اقتصاد خیلی موفق نبودیم»؛ چون حکمرانی مطلوب در هیچ یک از آن زمینهها بدون افزایش «درآمد ملی» ممکن نیست.
۲-تورم چگونه ایجاد شده و چگونه کم میشود؟
اگر وی در پاسخ به جای نقش «کسری بودجه: ناشی از هزینهکرد اضافه دولتها فقط بر اهمیت «نظارت بر قیمتها «مجازات گرانفروشان»، «نرسیدن نهادههای تولیدی به دست تولیدکننده واقعی» و «ممنوعیت صادرات» در کمکردن تورم تاکید و ادعا کرد که اینگونه قصد دارم تورم را از ۵۰ درصد فعلی به زیر ۳ درصدبیاورم، حتما کاندیدای دیگری انتخاب کنید.
۳-«نقدینگی چیست و چرا زیاد میشود؟»
اگر وی به جای حرفزدن از «ناترازی نظام بانکی» فقط به «لزوم هدایت نقدینگی ایجادشده به سمت تولید» اشاره کرد، ابدا امیدی به کمشدن تورم فعلی از وی نداشته باشید
۴-«تجارت آزاد به چه معناست و آیا مردم را بیکار میکند؟»
اگر در پاسخ به سوال فوق به جای وعده «عضویت در پیمانهای دوجانبه/ چندجانبه لغو تعرفه و ممنوعیتهای واردات و صادرات و انواع اتحادیههای گمرکی بر «جلوگیری از واردات بیرویه» تاکید کرد و ادعا کرد برنامه ما «حمایت از هر نوع تولید داخلی» است و وعده «ممنوعیت واردات کالاهای دارای مشابه داخلی (از صنایع خودروسازی بگیر تا گندم و شکر و آبنبات!)» را داد، فرد دیگری را انتخاب کنید.
۵-«یارانههای پنهان انرژی چقدر است، چرا باید حذف شوند و چرا این قیمتهای فعلی بنزین و گاز و برق و...، برداشت غیرمستقیم از جیب کمدرآمدها به جیب پردرآمدهاست؟»
اگر کاندیداگفت که «توزیع سهمیه قابل معامله بنزین و گازوئیل بین همه مردم (و نه خودروها) لازم است؛ اما در هر صورت باید بنزین ۳۰۰۰ تومانی برای جلوگیری از فشار به هیچکس، همچنان عرضه شود(!)»، باز هم فکر کاندیدای دیگری باشید.
۶- «چرا سرمایهگذاری خارجی نداریم؟»
اگر فرد مورد نظر به جای برنامههای خود برای «اصلاحات حقوقی رفع موانع سرمایهگذاری بهخصوص قانون تجارت»، فقط از «لزوم دوری از سرمایهگذاریهای بیگانگان» گفت، در انتخاب فرد مزبور تجدیدنظر کنید.
۷-«ریشه فساد در کجای ساختار حکمرانی است و راهکار چیست؟»
اگر به جای پیشنهاد حذف یا کاهشِ «رفع تصدیگری دولت» و «حذف قیمتگذاری دولت و «کاهش دخالت دولت در بازارهای سرمایه، پول و کار» تنها و تنها راهکارش فقط «شناسایی و برخورد جدی با افراد متخلف و اختلاسگر» است در انتخاب او تجدیدنظر کنید.
۸-«خصوصیسازی چرا لازم است و چگونه باید بهینهتر شود؟»
اگر به جای تاکید بر اینکه «خصوصیسازی اولویت کشور و نظام است و با رفع نواقص قانونی و اجرایی باید با عرضه شفاف بنگاههای دولتی چه زیانده و چه سودده در بورس فقط بر «لزوم نظارت بر خصوصیسازیهای انجامشده» یا «لزوم تضمین به عدم تعطیلی بنگاه زیانده» یا به تنهایی فقط بر «برخورد با متخلفان» تاکید کرد، کاندیدای دیگری انتخاب کنید.
۹-«نرخ ارز چگونه باید تعیین شود؟»
اگر به جای ارائه برنامه برای دلارهای نفتی به «سرمایهگذاری در زیرساخت عمرانی» یا «داراییهای بینالمللی» و «نحوه اجراییشدن صندوقهای ثباتساز درآمدهای نفتی» و «بهروزرسانی مداوم نرخ ارز با توجه به اندازه اسمی اقتصاد و واقعیات ترازنامه بانک مرکزی و نظام بانکی» فقط به این پرداخت که: «قیمت واقعی ارز پایینتر از اینهاست و ما این قیمت را قبول نداریم»، «درآمدهای نفتی باید بر سر سفره مردم احساس شود»، «ارز متعلق به دولت است و تعیین قیمت آن هم حق دولت است»،«تورم ما در درازمدت و کوتاهمدت به خاطر فشار هزینه است و ما باید دلارپاشی کنیم تا با واردات ارزان کالاها ارزان شود» فیالفور کاندیدای دیگری را انتخاب کنید.
۱۰-«برای حمایت از آسیبدیدگان و کمدرآمدها در شرایط فعلی چه باید کرد؟
اگر در پاسخ برای به جای «لزوم تسریع حذف یارانههای پنهان با توزیع کوپنهای سهمیه انرژی قابل معامله بین مردم» همچنان فقط به فکر «تداوم پرداخت مبالغ ناچیز ۴۵۵۰۰ تومان و ۵۵۰۰۰ تومان و ۱۱۰ هزار تومان با چاپ پولهای تورمزا» بود یا وعدههای نشدنی مثل «پرداخت نفری ۵/ ۲ میلیون تومان» به فکر کاندیدای دیگری باشید.